Quy mô lực lượng lớn, tỷ lệ lao động qua đào tạo ngày một tăng nhưng chất lượng lao động chưa cao, thị trường lao động Việt Nam cần nhiều nỗ lực để có thể hội nhập khi Cộng đồng kinh tế ASEAN được hình thành vào năm 2015.
Tỷ lệ lao động qua đào tạo của Việt Nam ngày một tăng
Theo Ban Kinh tế Trung ương, tính đến tháng 4/2014, quy mô lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên ở Việt Nam là 53,8 triệu người, trong đó, số lao động trong độ tuổi lao động là 47,52 triệu người. Tỷ lệ lao động trong khu vực nông, lâm nghiệp, thủy sản là 47,1%; khu vực công nghiệp và xây dựng là 20,8%; khu vực dịch vụ là 32,1%. Tỷ lệ dân số “vàng” vẫn là ưu thế cạnh tranh lớn của Việt Nam, đặc biệt là những ngành nghề sử dụng nhiều lao động như dệt may, da giày.
Cùng với ưu thế về quy mô lao động, nhiều văn bản, chính sách liên quan đến lao động, tiền lương đã được thể chế hóa như: Quy chế dân chủ tại nơi làm việc; thương lượng, ký kết thỏa ước lao động tập thể; giải quyết tranh chấp lao động thông qua hòa giải; trách nhiệm của tổ chức công đoàn trong tham gia đối thoại, thương lượng, giải quyết tranh chấp lao động.…
Việt Nam cũng đã xây dựng được hệ thống văn bản hướng dẫn thi hành Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, tạo hành lang pháp lý đồng bộ để điều chỉnh hoạt động đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài phù hợp với điều kiện trong nước và quốc tế. Đồng thời, tạo thuận lợi cho hoạt động của các doanh nghiệp, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động. Tăng cường công tác quản lý người lao động đi làm việc ở nước ngoài, góp phần phát triển hoạt động đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài một cách hiệu quả và bền vững.
Tuy nhiên, theo Phó giáo sư Phạm Thị Hồng Yến, Vụ Kinh tế tổng hợp, Ban Kinh tế Trung ương: Thị trường lao động Việt Nam vẫn tồn tại một số bất cập, ảnh hưởng tới quá trình phát triển và hội nhập. Khoảng 45% lao động trong lĩnh vực nông nghiệp có năng suất và thu nhập thấp, trong đó hầu hết là lao động chưa qua đào tạo. Trình độ ngoại ngữ của lao động có tay nghề và có trình độ đại học ở Việt Nam còn nhiều hạn chế, đây là rào cản lớn trong quá trình hội nhập với khu vực và thế giới. Hệ thống thông tin thị trường lao động chưa hoàn thiện, chưa được kết nối đồng bộ để bao quát được cung - cầu lao động.…
Phó giáo sư Phạm Thị Hồng Yến cho rằng, mục tiêu của Cộng đồng kinh tế ASEAN năm 2015 là hướng tới một khu vực kinh tế ASEAN ổn định, cạnh tranh cao, dịch chuyển đầu tư, các chuyên gia và lao động có tay nghề được di chuyển tự do hơn. Vì vậy, để thu hút được lao động tay nghề cao, giúp thị trường lao động Việt Nam có thể vững vàng hội nhập Cộng đồng kinh tế ASEAN cần tập trung hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm phát triển đồng bộ, liên thông thị trường lao động cả về quy mô, chất lượng lao động và cơ cấu ngành nghề. Tăng cường hoạt động tư vấn, giới thiệu việc làm, đa dạng hóa các hoạt động giao dịch việc làm, kết nối cung - cầu lao động. Mở rộng thị trường xuất khẩu lao động. Phát triển mạnh công tác dạy nghề, nhất là cho lao động nông thôn. Đặc biệt, phát triển cho được lực lượng lao động có tay nghề và trình độ chuyên môn cao, giỏi về ngoại ngữ, thông thạo về môi trường khu vực. Tiếp tục thực hiện các mục tiêu và giải pháp trong Quy hoạch phát triển nhân lực Việt Nam giai đoạn 2011-2020; thực hiện đề án Hội nhập quốc tế về giáo dục và dạy nghề đến năm 2020…/.
Cộng đồng Kinh tế ASEAN dự kiến được thành lập vào năm 2015, bao gồm 10 quốc gia, có dân số hơn 620 triệu người, trong đó, 300 triệu người trong lực lượng lao động. 70% trong tổng lực lượng lao động ấy thuộc về 3 quốc gia là Indonesia, Philippines và Việt Nam.
Theo ven.vn